Şah Damarı Darlığı Belirtileri

Şah damarı darlığı, beyne giden ana kan damarlarında daralma veya tıkanıklık meydana gelmesi durumudur. Bu durum, kan akışının azalmasına ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Genellikle belirti vermeden ilerleyen şah damarı darlığı, ilerleyen evrelerde felç riski oluşturabilir. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini önlemek açısından büyük önem taşır. Peki, şah damarı darlığının belirtileri nelerdir? İşte detaylı bilgiler.

Şah Damarı Darlığı Nedir?

Şah damarı darlığı, boynun her iki yanında bulunan ve beyne kan taşıyan karotis arterlerinde meydana gelen daralmadır. Bu durum genellikle ateroskleroz, yani damar sertliği nedeniyle oluşur. Damarlarda biriken plaklar zamanla kan akışını kısıtlayarak beyne yeterli oksijen gitmesini engelleyebilir. Bu da felç, geçici iskemik atak ve diğer nörolojik sorunlara yol açabilir.

Şah Damarı Darlığı Belirtileri

Şah damarı darlığı genellikle sinsi ilerleyen bir hastalık olup erken evrelerinde belirti göstermeyebilir. Ancak hastalık ilerledikçe bazı önemli semptomlar ortaya çıkabilir.

Geçici İskemik Atak (Mini Felç)

Şah damarı darlığının en belirgin belirtisi geçici iskemik ataktır. Mini felç olarak da bilinen bu durum, birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilen geçici nörolojik belirtilerle kendini gösterir. Kişi konuşmada zorluk çekebilir, vücudunun bir tarafında güçsüzlük hissedebilir veya görme kaybı yaşayabilir.

Ani Görme Kaybı veya Bulanık Görme

Şah damarındaki daralma, gözlere giden kan akışını da etkileyebilir. Bu nedenle bir veya her iki gözde ani görme kaybı veya bulanık görme gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Genellikle tek gözde geçici görme kaybı yaşanır ve birkaç dakika içinde düzelebilir.

Baş Dönmesi ve Denge Kaybı

Beyne yeterli kan gitmemesi baş dönmesi, sersemlik hissi ve dengesizlik sorunlarına yol açabilir. Bu belirtiler genellikle ayağa kalkıldığında veya ani hareketlerde daha belirgin hale gelir.

Konuşma ve Anlama Güçlüğü

Şah damarı darlığı, beyne yeterli oksijen gitmesini engellediğinde konuşma bozukluklarına neden olabilir. Kişi kelimeleri net bir şekilde söyleyemez veya söylediklerini anlamakta zorlanabilir.

Vücudun Bir Tarafında Güçsüzlük veya Uyuşma

Felç riskinin en büyük habercilerinden biri vücudun bir tarafında aniden ortaya çıkan güçsüzlük veya uyuşmadır. Genellikle yüz, kol veya bacakta hissedilen bu durum, acil müdahale gerektirir.

Şah Damarı Darlığı Kimlerde Daha Sık Görülür?

Şah damarı darlığı, bazı risk faktörlerine sahip kişilerde daha yaygın görülmektedir.

Yüksek Tansiyon Hastaları

Yüksek tansiyon, damar duvarlarına baskı yaparak şah damarlarının daralmasına neden olabilir. Kontrolsüz hipertansiyon, hastalığın ilerlemesini hızlandırabilir.

Sigara İçenler

Sigara, damar sertliğine yol açarak şah damarlarının tıkanmasına neden olan en büyük risk faktörlerinden biridir.

Diyabet Hastaları

Diyabet, damar yapısını bozarak plak oluşumuna zemin hazırlar. Bu da şah damarı darlığı riskini artırır.

Kolesterol ve Obezite Sorunu Olanlar

Yüksek kolesterol seviyeleri, damar tıkanıklığını hızlandırırken fazla kilo da damar sağlığını olumsuz etkileyerek hastalığın ilerlemesine neden olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Şah damarı darlığı hakkında en çok merak edilen sorular ve cevapları aşağıda yer almaktadır.

Şah damarı darlığı nasıl teşhis edilir?

Şah damarı darlığı teşhisi için ultrason, MR anjiyografi ve bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemleri kullanılır. Doktor, hastanın tıbbi geçmişini değerlendirdikten sonra uygun testleri önerir.

Şah damarı darlığı tedavi edilebilir mi?

Evet, şah damarı darlığı ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri ve gerektiğinde cerrahi müdahale ile tedavi edilebilir. Erken teşhis edilmesi, felç riskini önlemek açısından büyük önem taşır.

Şah damarı tıkanıklığı felce neden olur mu?

Evet, ileri derecede şah damarı tıkanıklığı felç riskini artırabilir. Beyne yeterli oksijen gitmemesi durumunda kalıcı hasarlar meydana gelebilir.

Şah damarı tıkanıklığı ameliyat gerektirir mi?

Daralma oranı yüksekse veya hastada ciddi belirtiler görülüyorsa cerrahi müdahale gerekebilir. Endarterektomi ve stent uygulaması en yaygın kullanılan cerrahi tedavi yöntemleridir.

Şah damarı tıkanıklığı nasıl önlenir?

Sağlıklı bir beslenme düzeni, düzenli egzersiz, sigarayı bırakma ve kan basıncını kontrol altında tutmak şah damarı tıkanıklığını önlemede etkili olabilir.

Şah damarı tıkanıklığı olan kişiler nasıl beslenmelidir?

Düşük yağlı, sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenme planı önerilir. Trans yağlardan ve işlenmiş gıdalardan uzak durulmalıdır. Omega-3 yağ asitleri içeren besinler de damar sağlığını destekleyebilir.